
فاطمه (س)؛ و نمایندگی منحصربهفردش
فاطمه (س)؛ و نمایندگی منحصربهفردش
هنگامی که پیامبر اکرم (ص) با مسیحیان نجران دربارهٔ انکار الوهیت حضرت عیسی (ع) مناظره و گفتوگو کردند، و با وجود استدلالهای محکم آنحضرت (ص)، آنان سر باز زدند و حاضر به پذیرش نشدند، فرمان الهی نازل شد که پیامبر (ص) با آنان «مباهلَه» کنند؛ یعنی در برابر دروغگویی، لعنتخواهی کنند.
مسیحیان در ابتدا پیشنهاد مباهلَه را پذیرفتند و توافق شد که هر دو طرف، پسران، زنان و «خودشان» را به میدان بیاورند. پیامبر اکرم (ص) بهجای پسران، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را برگزیدند؛ بهجای زنان، حضرت فاطمه زهرا (س)؛ و بهجای «نفسهایشان»، امام علی (ع) را همراه خود آوردند. در میدان مباهلَه، امام حسین (ع) در آغوش پیامبر (ص) بود، امام حسن (ع) دست پیامبر (ص) را گرفته بود، پشت سر آنحضرت (ص) حضرت فاطمه (س) و پشت سر ایشان امام علی (ع) ایستاده بودند. پیامبر (ص) به اهل بیت (ع) فرمودند: «هرگاه من دعا کردم، شما آمین بگویید.»
هنگامی که اسقف نجران صورتهای نورانی و الهی این چهار شخص را دید، به قوم خود گفت: «اگر اینان از خدا بخواهند که کوه از جای خود بلند شود، قطعاً جایش را ترک خواهد کرد. پس با آنان مباهلَه مکنید، در غیر اینصورت همه ما هلاک خواهیم شد و تا قیامت هیچ مسیحیای بر روی زمین باقی نخواهد ماند.» در نهایت، آنان از انجام مباهلَه سر باز زدند و با پرداخت جزیه، حق ادامهٔ دین خود را حفظ کردند.
حادثهٔ مباهلَه پس از نزول آیه ۶۱ سوره آل عمران رخ داد. در تفاسیر این آیه، احادیث بسیاری دربارهٔ فضیلت و منقبت بزرگ اهل بیت (ع) نقل شده است. ابوسعید خدری گوید: «هنگامی که این آیه نازل شد، رسول خدا (ص) علی (ع)، فاطمه (س)، حسن (ع) و حسین (ع) را فراخواند و فرمود: “خدایا! اینان اهل بیت مناند.”» یعنی عبارات «ابنائنا» (پسران ما)، «نسائنا» (زنان ما) و «أنفسنا» (خود ما) در آیه، بهوضوح به برتری و فضیلت این چهار معصوم (ع) اشاره دارد؛ چرا که پیامبر اکرم (ص) تنها این چهار نفر را انتخاب فرمودند.
گرچه در آیه از صیغهٔ جمع استفاده شده و ظاهراً میشد گروه بیشتری را همراه برد، اما پیامبر اکرم (ص) با فرمان الهی، تنها این چهار نفر را برای لعنتخواهی بر دروغ برگزید و آنان را به میدان مباهلَه برد. این نشاندهندهٔ آن است که هیچکس در صداقت و درستی از اینان برتر نبود. بدینگونه، پیروزی بزرگ اسلام در برابر مسیحیان، تنها با همراهی حضرت فاطمه (س)، پدرشان (ص)، همسرشان (ع) و فرزندانشان (ع) رقم خورد.
حضور حضرت فاطمه زهرا (س) در میدان مباهلَه بهعنوان نمایندهٔ زنان مسلمان، بیانگر آن است که کسی از ایشان فاضلتر و برتر برای نمایندگی زنان اسلامی وجود نداشت. تنها ایشان (س) بودند که بهنام تمام زنان مسلمان حاضر شدند.
(برای جزئیات بیشتر: تفسیر اهل بیت، جلد ۲، صفحه ۶۰۸؛ بحارالانوار، جلد ۳۷، صفحه ۲۶۴ و جلد ۳۹، صفحه ۳۱۵)




